Euskal Mendizale Federazioa – Euskal Mendizale Federazioak (EMF-FVM) eta Nafarroako Mendi Kirol eta Eskalada Federazioak (MEKNF-FNDME) datorren maiatzaren 18an, larunbata, mendeurreneko ekitaldi nagusia ospatuko dugu Elgetako plazan, Gipuzkoan, aire zabalean, duela 100 urte mendizale elkartea jaio zen lekuan.
“Elgetan” izenpean, ekitaldian erakundeetako ordezkari ugari izango dira, besteak beste, Zigor Egia EMF-FVMko presidentea, Martín Montañés Nafarroako Mendi Kirol eta Eskalada Federazioko (FNDME) presidentea, Gorka Iturriaga Eusko Jaurlaritzako Jarduera Fisikoaren eta Kirolaren zuzendaria, Jose María Aierdi Nafarroako Gobernuko Landa Garapen eta Ingurumen kontseilaria eta Ibon Unzetabarrenetxea Elgetako alkatea. Gainera, Iparraldeko mendizaletasunaren ordezkari gisa, Rafael Valdivielso Baionako Auñamendi Mendi Elkartearen bazkide sortzailea izango dugu.
Ekitaldia 10:00etan hasiko da “Alurr Dantza Taldea” ren dantzekin, ondoren Mendeurrenaren plaka oroigarria ezagutzeko. Jarraian, Zigor Egiak eta Martin Montañesek anfitrioi lanak egingo dituzte, ehun urteko mendi elkarteak omendu aurretik.
Erakundeetako ordezkarien hitzaldiaren ondoren, omenaldi txiki bat egingo zaie gure federazioetako presidente ohiei. Era berean, Cari Velezek, 1992tik 1996ra Nafarroako Mendizale Federazioko lehendakariak, aginte-makila emango dio Karmele Biurrun FNDMEko lehendakariordeari. Beti izan dira emakumeak gure mendiko kiroletan (askotan itzalean edo meritu berdineko gizon ospetsuren baten atzean), baita federazioko estamentuetan ere. Orain, ordea, ezinbestekoa da emakumeak federazioetan egotea. Ikusgarritasunari dagokionez, aurrerapauso izugarriak eman ditugu, eta, ekintza sinboliko horrekin, balioetsi nahi dugu emakumeek federazioetan betetzen duten zeregina, eta, aldi berean, dei egin nahi dugu gure klubetan erantzukizunak hartzeko eta berdintasunaren aldeko urratsak egiten jarraitzeko.
11:30ak pasata, Euskal Herriko Mendi Biltzarra (EHMEBI) – Unión Vasconavarra de Deportes de Montaña (UVADEMO) elkartearen aurkezpena izango da, EMF-FVMren eta FNDMEren arteko elkarlanerako organo iraunkorra, nolabait, gure jatorrian eta hamarkadetan zehar mantendu genituen programa eta jardueren unitate hori jasoko duena.
Ondoren, Ibon Unzetabarrenetxea Elgetako alkateak itxiko du ekitaldia, eta parte-hartzaileak Elgetako Espaloia Kafe Antzokira bideratuko ditu. Bertan, “Gailurretan izan gaitun/Nos queremos en las cumbres” erakusketa ibiltaria egongo da. Ekitaldi hori dela eta, maiatzaren 13tik herri honetan egingo du geldialdia, maiatzaren 31ra arte.
Eguna txistuarekin eta txarangarekin girotuko da, jai giroaz gozatzeko. Amaitzeko, herri bazkaria egingo da udal pilotalekuan. Gogoratu bazkarirako txartelak eskuragarri daudela oraindik, 5 euroan, eta honako helbide honetan eros daitezkeela: https://inscripciones.nafarmendi.org
FVNAren jatorria
Euskal Mendizale Federazioa Elgetan (Gipuzkoa) sortu zen 1924ko maiatzaren 18an, Arabako, Bizkaiko, Gipuzkoako eta Nafarroako Mendi Elkarteek sustatuta, Federación Vasco-Navarra de Alpinismo izenarekin.
Hirurogei klub inguruk, 2.635 mendizale berri biltzen zituztenak, bat egin zuten lehen egun hartan Antxon Bandres buru zuen talde jaioberriarekin.
Urte horretan bertan, 1924ko martxoaren 16an, Angel Sopeñak Euskadiko lehen eskalada amaitu zuen. Gailurra egin zuen Pico del Frailen.
Banantzea
1986an Autonomia Erkidegoei eskumenak transferitzeak Euskal Herriko Federaziotik banantzea ekarri zuen. Harrezkero, EMF-FVMn inplikatutako eragileek hainbat ekimen egin dituzte bateratzearen alde, hala nola Erdigune Martxa. Ekimen honek mendizale euskaldunak biltzen ditu Andia mendilerroan, San Donato baselizatik eta Lezitza tontorretik gertu.
Hala ere, gure Federazioaren lanari laguntzeko kemena aspalditik dator. Herritarren konpromisoaren adibide garbia 1967an sortutako egoera da, Andeetara egindako lehen espedizioaren ondoren. Segizioak Andeetako mendikateko tontor esanguratsuenetako batzuetan gailurra egitea lortu zuen, eta lorpen horrek hainbat eta hainbat omenaldi eta ospakizun ekarri zituen berekin, Espainiako Mendi Federazioak Pedrotxo Otegi FVNAko orduko presidentea alde bakarrez kargutik kendu aurretik, espedizioa ikurrinarekin identifikatu zuelako, Espainiako banderaren ordez. Kargugabetze horrek izugarri ahuldu zuen FVNA, bere jarduera ahalik eta adierazpide txikienera murriztuz.
Egoera horren aurrean, eta Federazioaren ibilbide osoan zehar, herritarren konpromisoa, eta bereziki bertako kluben bidez, funtsezkoa izan da FVNAren eta, ondoren, Euskadiko eta Nafarroako federazioen jarraipenerako eta bilakaerarako. Euskal Herriko tontorrak beti izan dira Federazioaren lotura geografiko eta kulturala, eta Mendeurrenak indartu egin du ekintza-batasunaren aldeko apustu hori.
Euskal Herriko Mendi Biltzarra
Bi federazioek sortutako elkartea da, lan-organo komun eta iraunkor gisa. Horretarako, irudi korporatibo bateratu bat sortu da, partekatutako agenda bilduko duen marka komertzial gisa funtzionatuko duena.
Nolabait, EHMEBIk “Mendiurrena” ren lekukoa hartuko du (gure programa bateratua Mendeurrena dela eta), hemendik sortuko baitira jarduera eta ekitaldi bateratuak eta gure ekintza-batasunerako borondatea, baita lehia-mailan ere (Euskal Herriko Kopak bezala).
Pyrenaica
Pyrenaica Euskal Mendizale Federazioaren aldizkari ofiziala da. 1926az geroztik argitaratzen da, mendizaletasunaren nazioarteko aldizkari dekanoen artean, erreferentzia gisa Alpine Journal britainiarra (1863ko munduko lehen aldizkari espezifikoa), 1895eko Planinski vestnik esloveniarra, 1907ko Canadian Alpine Journal eta Peñalara (Espainiako lehen argitalpena, 1913ko data duena) hartuz.
Hiru hilean behin argitaratzen da, mendizaleen ekarpen altruistekin. Bere tirada 32.000 ale ingurukoa da hiru hilean behin, eta gutxi gorabehera Bizkaia, Araba, Gipuzkoa eta Nafarroako 750 herritan banatzen da, baita Europa, Amerika eta Asiako 16 herrialdetan ere. Urteko lau zenbakiek 384 orrialde dituzte guztira.
2014ko azaroaren 8an, Elgóibarren egindako EMF-FVMren batzarrean, Pyrenaica aldizkaria federazioaren estatutuetan sartzea erabaki zen, federazioaren komunikazio-organo gisa eta ordezkatzen duen kultura- eta mendizaletasun-ondarea aitortzeko.
Mendeurreneko irudia
Irudi honekin bi federazio original elkartzen dituen batasuna mendizaletasuna gogorarazi nahi ditugu.
Bi zeroak elkartuta eskontza-eraztunen antza daukate. Natura-espazioak, proiektuak, txapelketak eta abar partekatzen dituzten bi banako, jaiotze- eta ospakizun-data berdinarekin.
Infinituaren sinbolo gisa ere interpreta daiteke, eta ideia hori indartu egiten dugu proposatutako ikurrarekin: betidanik eta betiko.
Azkenik, 1 zenbakiak bi federazioak elkartzen dituen elementua adierazten du: mendia.
Aldapa bat jarri dugu gailurrerantz, eta malda hori handiagoa eta altuagoa izango da beti (elkarrekin urteak betetzen jarraitzeko nahiaren sinbolo gisa).
