Azken hamarkadetan, mendiek, geroz eta bisitari gehiago izan dituzte, eta munduko leku askotan erakargarri turistiko ere bihurtu dira. Mendira, jolastera eta kirol-jarduera gisa joaten diren pertsonen kopuruak gora egin duenez, istripuek, natur ingurunean izan duten eragina izugarri handitu da.
1. Prestatu
Mendian, gogoratu! Ez gara behin egin genuena, ezta egunen batean agian egingo duguna ere.
Mendian eta, oro har, ingurune naturalean segurtasunez moldatzeko, ikasi egin behar dugu. Mendizalea ez da jaiotzen, egin egiten da.
Bizitzako arlo guztietan bezala, etengabe ikasten dugu, ikaskideen aholkuetatik, guk baino gehiago dakien jendearengandik, beste batzuetan ikastaro espezifikoetan araututa, baina, batez ere, esperientziak bizitzen, azken batean, segurtasunez egiteko eta gozatzeko gai izango garenaren neurria emango diguna.
Pentsa dezagun, gai al gara galdera horiei erantzuteko?
- Fisikoki prestatuta al gaude egin behar dugun jarduerarako?
- Ezagutzen al ditugu gure ingurunea eta ezaugarriak?
- Badakigu datu meteorologikoak eta haien aurreikuspenak interpretatzen?
- Ba al dakigu non gauden, mapa bat erabiltzen?
- Badakigu behar bezala elikatzen eta hidratatzen?
- Behar bezala janzten al gara egingo dugun jarduerarako?
- Ba al dakigu tresnak eta ekipamenduak aukeratu dugun jarduerarako erabiltzen?
- Arazorik izanez gero, ba al dakigu geure burua babesten?
- Ba al dakigu zer den B.A.L.?
- Ba al dakigu lehen laguntzetako oinarrizko ikasgairen bat aplikatzen?
2. Antolatu
Mendian, gogoratu! Aldez aurretik jarduera planifikatzeak ezusteko deserosoak saihestuko dizkigu eta arriskuen gaineko gure kontrol-maila handitu egingo da.
Mendian eta, oro har, ingurune naturalean segurtasunez moldatzeko, gure jarduerak planifikatu behar ditugu aldez aurretik. Mendizalea ez da jaiotzen, egin egiten da.
Iritsi da eguna, asteburua, gogotsu gaude, ilusioz, itxaropenez. Baina, hartu al dugu lana eta denbora gure jarduera prestatzeko? Gure eguneroko bizitzako edozein jarduerak ere plangintza bat behar du.
Pentsa dezagun, galdera hauei erantzuteko gai al gara?
- Egoki aukeratu al dugu gure gaitasunetara egokitzen den helburu bat? Eta gurekin dauden pertsonena?
- Kontsultatu al duzu izango duzun denboraren aurreikuspena?
- Zuzen interpretatu duzu mugitu behar duzun lurralderako?
- Baduzu kartografiarik, daturik, krokisik, webguneetan kontsultatutako informaziorik, baita adituenik ere?
- Ba al dakizu zenbat kilometro, zenbat ordu eta zenbat desnibel egingo dituzun?
- Egin al duzu fitxarik informazio garrantzitsuenarekin, funtsezko puntuekin, puntu seguruekin, alternatiboekin, ihesbideekin?
- Ezagutzen al ditugu gurekin doazen pertsonak eta haien gaitasunak?
- Badugu talde horretako material egokirik?
- Denek al dakite zein den plana?
- Ba al dugu B planik, eta C planik?
- Eta logistika? Garraioa, ostatuak, telefono-estaldurak, baimenak?
- Esan al diozu inori nora zoazen?
3. Ekipatu
Mendian, gogoratu! Egiten dugun jarduerarako behar bezala parekatzeak gozaraziko gaitu eta arriskuen gaineko gure kontrol-maila handituko du.
Mendian eta, oro har, ingurune naturalean segurtasunez moldatzeko, gure jarduerez gozatzeko behar bezala ekipatu behar gara. Mendizalea ez da jaiotzen, egin egiten da.
Motxila, eramango dugun arropa, erabiliko dugun materiala eta biharko bazkaria prestatuko ditugu. Baina, lana eta denbora hartu ditugu dena OK dagoen ikusteko?
Pentsa dezagun, galdera hauei erantzuteko gai al gara?:
- Zer daramagu jateko? Hori al da egokiena egingo dugun jarduerarako?
- Edateko? Kantinplora, camelbag, termoa.
- Aukeratu al dugu jarduerarako arropa egokia, hiru-lau geruza?
- Txanoa, eskularruak, betaurrekoak, ordezko galtzerdiak?
- Zer material tekniko eraman behar duzu egin behar duzun jarduerarako?
- Errepasatu duzu zer baldintzatan dagoen material hori guztia? Oinetakoak, bastoi horiek, kranpoiak, zintak, sokak, friend-ak.
- Badauzkazu nabigazio-tresna egokiak? Mapa, krokisa, gps bat, mugikorra, bateria eta pilak
- Badaukazu ezinbesteko sorospen-ekipoa, botika-kutxa bat eta mugikorra?
- Badugu material egokirik taldeko guztiok, materialaren edo ekipoaren zati bat parteka dezakegu?
- Konponketarako kit txiki bat?
4. Zintzo jokatu
Mendiarekin daukazun erlazioan, beste edozein erlaziotan bezala. Lekutik kanpo sentiarasten zaituen edozein egoerataz jabetu eta zuzen jokatu.
Mendian eta, oro har, ingurune naturalean segurtasunez moldatzeko, egoki jokatu behar dugu gure jarduerez gozatzeko. Mendizalea ez da jaiotzen, egin egiten da.
Erabakiak hartzea etengabea da mendiko edozein jardueratan, eta etengabe egiten dugu. Jarduera prestatzeko orduan, gure lehen erabakiak hartzen ditugu, baina ez dugu alde batera uzten: tokian bertan, baldintzak aldatu bezain laster, lagun dugun taldeak ezustekoren bat izan duenean, alegia. Zentzuz eta zuhurtziaz jokatzea da egokiena, beraz, gure erabakietan helburu hori funtsezkoa izango da.
Pentsa dezagun, galdera hauei erantzuteko gai al gara?:
- Aukeratu dugun ibilbidea bat dator gure gaitasunekin eta gure taldearen gaitasunekin?
- Baldintzak bat datoz genituen aurreikuspenekin?
- Planifikatzen ari ginela, lurra bat dator aurretik aztertutakoarekin?
- Taldeak ba al du egingo dugun jardueraren berri?
- Guztiek al dute horretarako material egokia?
- Jabetzen zara taldearen baldintza fisikoez eta/edo izaera psikologikoaz?
- Erabakiak denek partekatzen dituzte?
- Abisatu duzu nora zoazen eta noiz itzuliko zaren?
- Ba al duzu sorospen-material egokirik? Mugikorra eta botikina.
- Ba al dago estaldurarik nora zoazen?