Mendiko Botika-kutxa mendigoizaleentzat eta alpinistentzat
1. Kontzeptu orokorrak
Erabilera irizpideak
- Kontuan hartu behar dira horiek erabiltzen dituenak osasun arloan dituen ezagutzak:
“Erabili soilik nola erabili dakizun hori”. Hau da, eraman soilik erabiltzen dakizuna - Ahalik eta txikiena eta arinena.
- Erraz inprobisa ezin daitekeen materiala (adibidez, artaziak…)
Sendagaiak
- Benetan erabilgarriak eta eraginkorrak direnak
- Segurtasun maila terapeutiko egokia dutenak (dosiarekin nahastuz gero ere arriskurik ez dakartenak)
- Forma galeniko egonkorrekoak (hautsak, pilulak)
- Narkotikoak ez direnak (logura edo nerbio-sistema erlaxatzea bultzatzen ez dutenak)
2. Nazioarteko bidaietan kontuan hartu beharrekoak
Aldez haurretik
- Aseguru medikoaren estaldura zabala
- Txertoak (kanpoko osasun ministerioa) (Hepatitis A; Hepatitis B?) Galdetu
- Eremu geografikoaren azterketa egin (lurra, altitudea, aukeratutako sasoiko klima…)
- Kideak: trebetasunak, forma fisikoa, egonkortasun psikologikoa
- Lehen laguntzarako prestakuntza (aire-bideak mantentzea, hemorragiak kontrolatzea, shockaren tratamendua, analgesia eta biktimak eramatea)
- Hortz-haginen aurretiazko azterketa
Lurraren gainean
- Arazo medikokirurgikoak konpontzea
- Espedizioan arriskuak saihestea
- Uraren eta elikagaien higienea
- Arazo bereziak (asma, diabetesa, hipertentsio arteriala…)
- Tokiko baliabide medikoak. Gertueneko ospitaleak eta osasun-zentroak.
- Lesionatuak ebakuatzeko Larrialdiko Plana
3. Botika-kutxaren osagaiak
Oinarrizkoa
Sendaketarako materiala, immobilizazioa ta askotarikoak
- Termometroa (digitala ez da apurtuko)
- Ezpainetako eta eguzkitarako babesgarria
- Eskularruak
- Xaboi-pastilla (10 ml-ko suero fisiologikoa)
- Betadine edo Clorhexidina (gardena) Desinfektatzailea
- Gazak 20×20 (4) eta gazazko konpresak 50×50 (1-2)
- Ehunezko esparatrapua
- Tiritak eta aposituak, Compeed motako hidrogelezko aposituak
- Steri Strips, 6 mm-koak
- Alkohola, paper-zatietan edo flasko hermetikoan
- Kotoi-zotzak
- Gazazko 2 benda, 5 cm x 10 m neurrikoak (Hemorragia-buxadura)
- Krepezko benda, 10 cm x 10 m neurrikoa (immobilizazioa, konpresioa)
- Bisturiak eta orratz hipodermiko esterilak (gorputz arrotzak ateratzeko, babak husteko…)
- Artaziak eta matxardak
- Fular motako zapi triangeluarra (beso-euskarrietarako, bururako…)
- Kateorratzak
- Zinta amerikarra
- Salbamendurako edo biziraupenerako bi manta
Botikak
Kontuan hartzekoa: legez, medikuek soilik gomenda dezakete botikak hartzea; ez da gomendatzen hirugarren batzuei sendagaiak ematea, eta are gutxiago haien arduradun bagara (gidariak, begiraleak…). Aukera bat litzateke botika-kutxan izatea, eta pertsonak berak hartzea, kontsumoaren ardura bere gain hartuta.
- Bakoitzaren medikazioa: maiz erabiltzen diren sendagaiak, buruko minerako, bihotzerrerako…
- Parazetamol pilulak (500 mg eta 1 g): Mina, sukarra
- Aspirina 500 mg. : Mina, sukarra, antiinflamatorioa, antiagregatzailea
- Ibuprofeno 400-600 mg: Antiiflamatorioa
- Dihidrokodeina 25 mg, askapen atzeratuko pilulak : Eztula
- Sudur-deskongestionatzailea, tantak, plastikozko potean (Utabon): katarroa
- Tableta txikiak miazkatzeko (Hibitane, Lizipaina): Faringitisa
- Loperamida pilulak : Beherakoa
- Biodramina: Gorakoak, bidaia
- Ranitidina 300 mg. edo Almax: Antiazidoa
- Sueroral: Ahozko errehidratazioa
- Begirako kolirio analgesikoa (Bilina, Vispring, Visadron…)
Beste batzuk (Erabiltzen dakigunaren eta gure beharren arabera)
- Nolotil, Tramadol… analgesiko gogorragoak
- Ahozko antihistaminikoak (Cetirizina, Ebastel…)
- Antihemorroidala (Synalar Rectal, adibidez)
- Espektro zabaleko antibiotikoa
- Kolirio antibiotikoa
Osoagoa
Zorro hermetikoetan banatuta:
Sendaketarako materiala
- Kotoizko gazak, ontzi esterilean
- Serum fisiologikoa (zauriak, begiak eta abar garbitzeko erabiltzen da)
- Ur oxigenatua
- Alkohola (materiala desinfektatzeko)
- Betadine edo Clorhexidina (Cristalmina)
- Erabili eta botatzeko eskularruak
- Apositu esterilak
- Kotoi-zotzak
- Gantzezko tula (Linitul) (higaduretan, erreduretan eta abarretan gazak itsastea saihesten du)
- Tiritak. Steri Strps (jostura itsaskorrak). Zaurientzako kola…
- Hidrogelezko apositua (Compeed) (babetarako, urratuetarako…)
- Ehunezko esparatrapua, 5 cm-koa eta 2,5 cm-koa
- Paperezko esparatrapua, 5 cm-koa eta 2,5 cm-koa
- Orratz hipodermiko esterilak (kono laranja)
- Artaziak eta matxardak
- Gazazko benda, 10-15 cm-koa (hemorragietarako…)
- Krepe motako benda elastikoa, 10 cm x 10 m neurrikoa
- Krepe motako benda elastikoa, 5 cm x 4 m neurrikoa
- Benda elastiko itsaskorra, Tensoplast edo Elastoplast motakoa
- Tapezko benda, 5 cm-koa
- Benda edo zapi triangeluarra (izara batekin egin dezakezue)
- Zinta itsaskor gogorra, enbalatzeko erabiltzen denaren antzekoa
- Aluminizatutako mantak
- Kateorratzak
Botikak
Kontuan hartzekoa: legez, medikuek soilik gomenda dezakete botikak hartzea; ez da gomendatzen hirugarren batzuei sendagaiak ematea, eta are gutxiago haien arduradun bagara (gidariak, begiraleak…). Aukera bat litzateke botika-kutxan izatea, eta pertsonak berak hartzea, kontsumoaren ardura bere gain hartuta.
- Analgesikoak
- Parazetamol 500 mg, 650 mg, 1 g, pilulak edo zorrotxoak
- Ibruprofeno 400 mg, 600 mg, pilulak edo zorrotxoak
- Naproxeno, Dexketoprofeno, Piroxicam… (Antalgin 550 mg, Enantyum, Feldene Flash)
- Aspirina 500 mg (gainera, antiagregatzailea)
- Metamizol magnesikoa (Nolotil)
- Antiazidoak
- Almax Forte, Omeprazol, Ranitidina…
- Beherakoaren aurkakoak
- Loperamida 2 mg. (Fortesec) edo Tiorfan 100 mg.
- Antihistaminikoak
- Cetirizina 10 mg. (Zyrtec), Clorfeniramina 4 mg., Ebastel …
- Antibiotikoak
- Augmentine 875/125 (espektro zabala, arnasbideetako infekzioak, gernukoak…)
- Ciprofloxacino (Augmentineren ordez edo osagarri gisa)
- Eritromicina (Augmentineren ordez edo osagarri gisa)
- Metronidazol (parasito-infekzioak)
- Cloxacilina (azaleko infekzioak)
- Antihemorroidala
- Synalar rectal
- Begietarako kolirioak edo pomadak
- Anestesikoa (Colircusi anestesikoa)
- Analgesikoa, lasaigarria (Vispring, Visadron, …)
- Antibiotikoa (Colirrcusigentadexa, Tobrex begietako pomada)
- Otitiserako, hobe aho bidez hartzeko Ibuprofeno pilulak. Ziur bagaude kanpo aldekoa dela, Otosporin
- Eztarrirako, Bucometasona
Askotarikoak
- Silvederma edo Flammazine erreduretarako
- Kortikoide topikoa (Suniderma, Hidrocortisona % 0,1…) dermatitiserako, ziztadetarako
- Antifungikoa atleta-oinarako (Mycospor)
- Edemox mendiko gaitzaren prebentziorako (aurretik probatu behar da) 250 mg/12 h
- Dexametasona mendiko gaitza tratatzeko (8 mg eta gero 4 mg/4 h, 3 dosi, gehienez 2 egunetan)
- Nifedipino 20 mg/6 h 2 egunetan (biriketako edema)
- Oxigenoa
Codeisan 30 mg (eztula eta mina) - Utabon (kongestiorako sudurreko tantak)
- Biodramina
- Sueroral
- Arnika olioa, masajeak emateko eta giharretako minetarako
Aholkularitza medikoa
👩🏻⚕️ ZURIÑE FORONDA doktorea > asesoriamedica@emf.eus